Yazar: Asude Alkaylı

Biraz tarih biraz kültür biraz işletmeler üzerine sohbet ettiğimiz bir tatlı günde, gündemimize Selanik Bankası girdi. Böyle bir banka olduğunu bilmiyorduk, öğrenince paylaşmak istedik. 

İşte Selanik Bankası’nın Hikayesi.

Selanik deyince zaten yüreğimiz hopluyor. 1881 yılında Selanik’te dünyaya gelen ve çocukluğunu, gençliğini Apostolou Pavlu Caddesi 17 numarada geçiren Atatürk aklımıza düşüyor, gönlümüzden ise hiç çıkmıyor. Mustafa Kemal Selanik’te bir süre devam ettiği Şemsi Efendi Mahalle okulundan sonra, Selanik Mülkiye Rüşdiyesi’nde ve ardından Selanik Askeri Rüşdiyesi’nde eğitimine devam ediyor, yani Selanik bizim için her zaman kıymetli ve merak konusu.

İşte 1888 yılının 7 Mayıs’ında Izak Fernandez ve ortakları tarafından 2 milyon Fransız Frangı sermaye ile Selanik Bankası kuruluyor. Banka Osmanlı İmparatorluğu, Avustuya Macaristan İmparatorluğu ve Fransa’da faaliyet gösteriyor ve merkezini 1910 yılında İstanbul’da Voyvoda caddesine taşıyor. 1933 yılında sermayesini Fransız Frangı cinsinden Türk Lirası cinsine çeviriyor.

1956 yılında Selanik Bankası’nın hisseleri önce Yapı Kredi Bankası’na, ardından 1964 yılında Yapı Kredi Bankası ile birlikte Çukurova grubuna satılıyor. İlerleyen yıllarda, 1969’da Uluslararası Endüstri ve Ticaret Bankası, 1990 yılında ise Interbank Anonim Şirketi adını alıyor. Ne yazık ki 1994 yılında uğradığı kambiyo zararından ötürü Hazine tarafından yakın izlemeye alınıyor.

Interbank adı ile devam eden yapının önce Nergis Holding’e, ardından TMSF (Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu)’na devri gerçekleşiyor. Fona devri 1999 senesi, birçok bankanın fona devrolduğu kriz yılı. Interbank, Esbank ile birlikte 2 Temmuz 2001’de önce Etibank bünyesinde daha sonra ise Bayındırbank altında birleşiyor. Sonunda Bayındırbank TMSF’nin 7 Aralık 2005 tarihinde aldığı kararla Birleşik Fon Bankası A.Ş. adını alıyor.

Aynı yıllarda benim de bu bankalar ile birlikte fona devrolan Egebenk’ta çalışıyor olmamı da hikayeye ekleyeyim. Tam da Tarih Vakfı ile “İzmir Esnaf ve Ahali Bankası’ndan Egebank’a” kitabını yayınlamışken. Heyecanımız kursağımızda kalmıştı ve derin bir hayal kırıklığına dönüşmüştü, 25 yıl geçmiş üzerinden.

Neyse; sonunda -matruşka misali- kendini bir anlamda eritmiş Selanik Bankası. Ve fakat onun da kitabı yazılmış; Selanik Bankası’ndan Interbank’a 110 Yıllık Mazi”, kayıtlara geçmiş.

Bu dünyadan bir Selanik Bankası geçmiş diyelim. Geçmişle geleceğin bağını kurarken, hangi değerlerimizi geleceğe taşıyabildik, taşıyamadıklarımıza ne oldu, neden oldu, en önemlisi neleri taşımalıyız sorusunu kendimize daha sık sormakta fayda var. Öyle ya hafızası silinenin geleceği silinir.